09 lutego 2022
W 2022 ukaże się polskie wydanie ksiązki Hon, sum róði eftir ælaboganum

Strúkijarnið: żelazko z Tórshavn

Przechadzając się uliczkami Tinganes, nie sposób pominąć stojącego na rogu ulic Bakkahella i Rektaragøta czerwonego narożnego budynku – jednego z najchętniej fotografowanych w stolicy Wysp Owczych.

 

Mowa oczywiście o Strúkijarnið, czyli „żelazku”. Oprócz nazwy Strúkijarnið w obiegu przyjęła się też nazwa Tríkanturin, oznaczająca po prostu „trójkąt”. Budynek wyróżnia się nie tylko niecodziennym kształtem, lecz jest także jednym z pierwszych przykładów architektury betonowej na Wyspach Owczych.

 

FARERSKI FLATIRON

Żartobliwie mówi się, że Strúkijarnið to farerska odpowiedź na nowojorski budynek Flatiron, projektu Daniela Burnhama i Frederika Dinkelberga, wybudowany w Wielkim Jabłku w roku 1902. Ten jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Stanach Zjednoczonych ma wysokość blisko 90 metrów.  

 

Nowy Jork: Flatiron został zbudowany w 1902 (fot. Aleksas Stan)

 

Farerskie żelazko pojawiło się na mapie Tórshavn dużo później za sprawą stołecznego przedsiębiorcy Jacoba Danielsena. Przez wiele lat Jacob prowadził kiosk o nazwie „G” przy ulicy Váglið, zaś rozrastający się interes wymagał organizacji magazynu do przechowywania towarów. Dzięki rozległej siatce kontaktów, dowiedział się o możliwości kupna niewielkiej działki na pobliskim półwyspie Tinganes. Niestandardowy kształt posesji zniechęcał tych, którzy myśleli o budowie domu jednorodzinnego w tej okolicy. Jednakże Danielsen nie potrzebował willi a magazynu dla swoich towarów – ograniczenia budowlane związane z kształtem działki nie miały zatem dla niego większego znaczenia.

 

W BARWIE CZERWIENI

W 1942 roku Jacob Danielsen uzyskał zgodę na budowę, zaś „żelazko” ukończono już rok później – w 1943. Oficjalnie właścicielem budynku został Jógvan Danielsen – syn Jacoba. Przez parę lat Strúkijarnið pełnił założoną funkcję i był przechowalnią towarów dla „G”. Po śmierci Jacoba Danielsena w 1945 roku sklep zlikwidowano, zaś „żelazko” przestało być potrzebne. Niemniej jednak dogodna lokalizacja budynku sprawiła, że nieruchomością szybko zainteresowali się potencjalni nabywcy. Ostatecznie „trójkąt” został kupiony przez jednego z Farerów, a przestrzeń wewnątrz przerobiono na potrzeby mieszkalne.

 

Fot. Facebook - Gamlar Myndir Ur Havn

 

Pierwsi lokatorzy wprowadzili się na Bakkahella 2 w roku 1950. Budynek kilkukrotnie zmieniał kolor. Początkowo pozostawiono na surową betonową elewację i dopiero przed relokacją mieszkańców, „żelazko” pomalowano na biało, zaś podmurówkę na kolor bordowy.

 

Strúkijarnið / Tríkanturin - farerskie "żelazko"

 

Współcześnie „Trójkąt” ma odcień faluńskiej czerwieni, dzięki czemu dobrze komponuje się z ogólną zabudową Tinganes. Niestety Strúkijarnið / Tríkanturin jest obecnie pustostanem, który popada w ruinę. Opustoszałe wnętrza czekają na kreatywnego inwestora, który będzie miał pomysł na wykorzystanie potencjału tego niezwykłego budynku w sercu Tórshavn.

 

 

Kinga Eysturland

Tekst: KINGA EYSTURLAND

 

Fot. MARCIN JAKUBOWSKI

03 listopada 2024
W czerwcu 2025 r. organizator ekstremalnych morskich ekspedycji, na co dzień chirurg-ortopeda - dr  Artur Biel, zmierzy się z Atlantykiem, podejmując próbę przepłynięcia oceanu łodzią RIB. Jako pierwszy człowiek w
20 października 2024
Podczas Arctic Circle Assembly 2024 w Reykjavíku (17-19 października 2024), będącego największym międzynarodowym forum poświęconym Arktyce, które co roku przyciąga ponad 2 000 uczestników z około 60 krajów, został oficjalny
11 września 2024
Piwna rewolucja zawitała na Wyspy Owcze blisko dwie dekady po duńskiej poprzedniczce. Oprócz dużego jak na farerskie warunki browaru Föroya Bjór, założonego jeszcze w 1888 r. w Klaksvíku, dziś działają

W y d a w c a :

KONTAKT Z NAMI

Twój e-mail:
Treść wiadomości:
Wyślij
Wyślij
Formularz został wysłany - dziękujemy.
Proszę wypełnić wszystkie wymagane pola!

PCIT TRAMP

Iwaszkiewicza 67/8

70-786 Szczecin

Tel. +48 91 432 08 37

www.wyspy-owcze.pl

www.zewpolnocy.pl

 

Numer konta:

35  1140  2017  0000  4502  1307  1981