Miasto Klaksvík i osadę Viðareiði dzieli dystans niespełna 19 kilometrów. Samochodem to jakieś 20 minut spokojnej, przepisowej jazdy – pokonujemy trzy tunele pod górami i groblę przez fiord. Dziś te 19 kilometrów to czysta przyjemność podróży – jeden z tuneli jest całkiem nowy i nie trzeba jechać starą drogą, na którą spadają czasem górskie kamienie. Ale kiedyś było inaczej.
Zanim Wyspy Owcze pokryła sieć dróg, z Klaksvíku do Viðareiði prowadził jeden z górskich szlaków pocztowych, które przemierzali farerscy listonosze. Ich trud utrwaliła na serii znaczków Poczta Wysp Owczych – Posta (www.posta.fo).
“Szlaki pocztowe na Wyspach Owczych były zawsze trudne i wymagające. Aby dostarczyć przesyłkę, trzeba było wspinać się na potężne góry i iść przez zwodnicze cieśniny. Czasem sprawy układały się niepomyślnie” – czytamy na stronie Stamps.fo, która prezentuje farerskie serie filatelistyczne i związane z nimi historie.
Szlak Klaksvík – Viðareiði był uznawany za jedną z najtrudniejszych lądowych tras pocztowych na archipelagu. Wymagał od listonoszy pokonania jednego z najbardziej niedostępnych obszarów górskich Wysp Owczych. Na znaczku numer FO-930 wydanym w kwietniu 2020 r. upamiętniono dwa wydarzenia z dziejów szlaku. Uhonorował je w formie graficznej i tekstowej farerski artysta Anker Eli Petersen.
Nazywał się Jákup Eliassen, choć mówiono na niego również Jakke í Vági. Był pierwszym listonoszem na Wyspach Północnych. Gdy 24 listopada 1887 r. wyruszył w znaną sobie trasę Klaksvík – Viðareiði miał 51 lat. Pogoda była dość dobra, ale góry pokryte były śniegiem i lodem. Tamtego feralnego, zimowego dnia widziano go żywego po raz ostatni.
Gdy Jákup nie dotarł do żadnej z osad, uformowała się grupa poszukiwawczo-ratownicza. Ciało listonosza znaleziono następnego dnia na urwistym zboczu góry na północ od osady Árnafjørður. Ślady wskazywały, że maszerował ścieżką wijącą się wśród stromizn, ale prawdopodobnie stracił równowagę i spadł w miejscu pionowego klifu. Zwłoki Jákupa odnaleziono 350 metrów poniżej szlaku.
Na mapie przedstawionej na znaczku FO-930 trasę listonosza Jákupa Eliassena zaznaczono kolorem żółtym.
NOC W BURZOWYCH CIEMNOŚCIACH
Ten sam znaczek upamiętnia jeszcze jedno wydarzenie na tej samej trasie. Kilka dekad po śmiertelnym wypadku Jákupa, swoją codzienną pracę wykonywało na szlaku dwóch listonoszy. Jeden z nich, Jacob Vitalis, znany także jako Jakke í Krotugrøvini, opisał dramatyczny incydent w wywiadzie nagranym w 1971 roku.
Po przekroczeniu grzbietu górskiego na odcinku między Depil i Árnafjørður, dwójkę idących razem listonoszy zaskoczyła silna śnieżyca. W miejscu zwanym „Breytarstígar” zdali sobie sprawę, że nie będą w stanie zejść do żadnej z osad z powodu ciemności i potężnych zasp. Piechurom udało się dotrzeć do pobliskiego skalistego wzgórza, gdzie możliwa okazała się budowa prowizorycznego schronu z kamieni. Śnieżyca nie ustawała, noc była zimna i wiał gwałtowny wiatr. Aby nie zamarznąć na śmierć, listonosze zaczęli burzyć kamienne schronienie i układać je na nowo. Tak minęło im kilkanaście godzin – na układaniu i rozdzielaniu zastanych w górach kamieni. Jak wspomina listonosz Jacob, koledzy toczyli ze sobą dla rozgrzewki także walki zapaśnicze.
O brzasku, gdy byli w stanie dostrzec otoczenie, zaczęli kopać w zaspach, mozolnie torując sobie drogę powrotną. Mieli ze sobą łopaty oraz liny – holując się nawzajem wśród stromych skał, zeszli wreszcie bezpiecznie do Árnafjørður.
Na mapie przedstawionej na znaczku FO-930 ich trasę zaznaczono kolorem czerwonym.
Znaczki wydane przez Pocztę Wysp Owczych można zamawiać poprzez serwis www.stamps.fo
Z górami żartów nie ma. Fot. M. Fousert
W y d a w c a :
KONTAKT Z NAMI
PCIT TRAMP
Iwaszkiewicza 67/8
70-786 Szczecin
Tel. +48 91 432 08 37
www.wyspy-owcze.pl
www.zewpolnocy.pl
Numer konta:
35 1140 2017 0000 4502 1307 1981