Owcze okiem przewodnika
O Klubie Miłośników Wysp Owczych Faroe.pl słyszeli chyba wszyscy, którzy rozważali podróż na owczy archipelag. Jednym z przewodników Klubu jest Tomasz Macherzyński. O specyfice pracy przewodnika w tym niezwykłym miejscu, współczesnym obliczu Wysp Owczych i ich przyszłości z turystycznej perspektywy z Tomaszem rozmawia Marcin Michalski.
MM: - Tomku, czy potrafisz policzyć ile dni spędziłeś na Wyspach Owczych z turystami w sezonie 2022?
TM: - Tak, spędziłem na Owczych w sumie 96 dni.
MM: - Pytam przewrotnie o liczbę dni, a nie zrealizowanych programów dla grup, ponieważ Klub Miłośników Wysp Owczych Faroe.pl słynie między innymi z intensywności programu i każdy osobny dzień to niezwykła przygoda dla uczestników oraz masa zaangażowania dla Ciebie jako organizatora.
TM: - Statystycznie spędzam na nogach 18 godzin dziennie. Dzień rozpoczynam od analizy pogody, która determinuje plan dnia (a jak sam doskonale wiesz, zmienność pogody na archipelagu potrafi przyprawić o zawrót głowy). Następnie szybkie śniadanie i intensywne zwiedzanie do wieczora. Wypracowałem sobie pewien tryb pracy, który się sprawdza i daje mi dużą swobodę działania bez presji czasu. Oczywiście zmęczenie potrafi dać się we znaki, ale uśmiechy i zadowolenie naszych Gości jest źródłem dodatkowych sił. Nie ma mowy o nudzie – każdy dzień jest inny i mogę powiedzieć, że każda z moich grup miała indywidualny program zwiedzania dostosowany do zastanych warunków.
MM: - Jakie masz miejsce lub miejsca na Wyspach Owczych, których odwiedzanie nigdy Ci się nie nudzi, a wręcz przeciwnie – doceniasz je coraz bardziej i z każdą kolejną wizytą znajdujesz tam nowe fascynujące akcenty?
TM: - Takim miejscem jest wyspa Kalsoy. Na samą myśl o wizycie tam czuję podekscytowanie. Począwszy od rejsu Samem, przez przejazdy czterema tunelami, po zjazd serpentynami do Trøllanes i wreszcie trekking do latarni na przylądku Kallur. Z każdą wizytą na Kalsoy odkrywam coś nowego, lepiej ją poznaję i utwierdzam się w przekonaniu, że jeśli domek letni na Owczych, to tylko w Trøllanes.
MM: - Sezon turystyczny 2022 za nami. Jakie sytuacje, przygody, zdarzenia z tegorocznego sezonu zapadły Ci szczególnie w pamięci?
TM: - Niewątpliwie najdłużej zapamiętam dwa sztormy, które nawiedziły archipelag w trakcie mojego pobytu. Co prawda wichury zaburzyły harmonogram zwiedzania, ale były niesamowitą okazją na doświadczenie potęgi natury i potężnych fal na oceanie. Wrześniowy sztorm przyniósł opady śniegu, więc mogliśmy podziwiać farerskie szczyty pokryte białym puchem. Moje grupy z pewnością potwierdzą, że doświadczenie sztormu było sprawą wyjątkową. Na pewno mocnym doświadczeniem była też wrześniowa zorza polarna i szybka mobilizacja grupy tuż przed północą, by pojechać i obserwować zorzę niedaleko Leirvíku.
MM: - Marka Faroe.pl jest znana z dbania o potrzeby, oczekiwania i bezpieczeństwo turystów. Co jest według Ciebie największą siłą wycieczek z Faroe.pl?
TM: - Największą siłą są osoby, które decydują się na zwiedzanie archipelagu razem z nami. Nasi Goście rozumieją, że dla pełnego poznania archipelagu trzeba wykazać się elastycznością i ta elastyczność – oraz umiejętność dostosowania się do zastanych warunków i wyciągania z nich maksimum – jest miarą siły wycieczek z nami. Ponadto trzeba wykazać się cierpliwością, bo tylko wtedy archipelag będzie nam przychylny. Nie należy robić nic na siłę, zaufać zdobytemu doświadczeniu, a czasem i przeczuciu, że warto odwiedzić dane miejsce, nawet gdy prognozy są niesprzyjające.
MM: - Pogoda lub okoliczności sprawiają, że czasem trzeba bardzo mocno zintensyfikować program danej wycieczki, a czasem z czegoś niestety zrezygnować, w imię absolutnego bezpieczeństwa zwiedzających. Odwołanie lotu helikoptera z powodu popsucia się warunków pogodowych to jeden z jaskrawych przykładów. Jak radzisz sobie z takimi momentami, na które nawet najlepszy przewodnik nie ma wielkiego wpływu?
TM: - Oczywiście życzyłbym sobie jak najmniej takich momentów, ale wiem w jakim miejscu pracuję i zrozumiałem, a co najważniejsze zaprzyjaźniłem się ze słowem „kanska” (z języka farerskiego: „być może”). Dlatego wiem, że nic na archipelagu nie jest pewne na 100%, choć staram z każdych warunków wycisnąć jak najwięcej. Niemniej mam wielki respekt wobec przyrody i jeżeli nie pozwala nam ona na realizację danej aktywności – nie staję okoniem. Safety first! Być może za następnym tunelem niebo się rozchmurzy i przestanie wiać – i wspólnie przeżyjemy coś niezwykłego. Poznałem wielu Farerów i w ich mentalności kanska jest silnie zakorzeniona. To pozwala im być szczęśliwymi. Po sztormie zawsze wychodzi słońce.
MM: - Czy jest jakieś miejsce na Wyspach Owczych, które uważasz za przereklamowane turystycznie?
TM: - Zdecydowanie jest to wodospad Fossa. Staram się odwiedzać to miejsce w deszczu lub tuż po dużych opadach. W innym wypadku może nas czekać małe rozczarowanie.
MM: - To może niełatwe pytanie, bo i trudno oceniać siebie, ale spróbujmy: w jakich aspektach wycieczki Klubu Miłośników Wysp Owczych Faroe.pl są według Ciebie atrakcyjniejsze od jakichkolwiek innych proponowanych przez innych polskich przewodników?
TM: - Dysponując wiedzą i doświadczeniem zdobytym na przestrzeni lat proponujemy przeżycie niezwykłej przygody na krańcu świata. Pokazujemy archipelag taki jakim jest, nie stroniąc od tematów budzących kontrowersje np. grindu. Jesteśmy miłośnikami Wysp Owczych i z przyjemnością wstajemy rano, by przeżyć kolejny niezwykły dzień. Za każdym razem zostawiam na Owczych cząstkę siebie i myślę, że moja miłość do archipelagu, entuzjazm i zaangażowanie udziela się naszym grupom.
MM: - Pofantazjujmy: Wyspy Owcze w 2030 roku. Jak wiele nowych atrakcji dla turystów i jakiego typu będzie wtedy na archipelagu? I odwrotnie: czego już wówczas nie uświadczymy? Czego czas właśnie mija?
TM: - Trudno mi powiedzieć jakie nowe atrakcje się pojawią, ale z pewnością te, z których korzystamy zostaną odarte z autentyczności i będą bardziej komercyjne. Archipelag to ludzie, którzy z zaangażowaniem i serdecznością pokazują nam swój dom, opowiadają anegdoty, żartują. Jeżeli tego zabraknie, żaden krajobraz nam tego nie zrekompensuje. Wyspy Owcze stoją u progu turystycznego bumu. Doskonale to widać na przykładzie Tjørnuvíku, gdzie w wysokim sezonie zdecydowano się na regulację ruchu samochodowego i postawienie sygnalizacji świetlnej. Dochodzimy do momentu, w którym turystyka zacznie być regulowana i nie doświadczymy już takiej swobody w eksploracji archipelagu, jak ma to miejsce teraz. Pojawi się więcej płatnych szlaków, zakazów schodzenia poza szlak, a pewnie w dalszej przyszłości limity wjazdowe na archipelag.
MM: - Czy zamierzasz wrócić na Wyspy Owcze tej zimy? Co najbardziej podoba Ci się na archipelagu o tej porze roku?
TM: - Tak, spędzę na Wyspach dwa tygodnie na przełomie stycznia i lutego. Zimą zmienia się charakter archipelagu. Staje się on bardziej dziki z racji częstych sztormów i opadów śniegu, ale można też odnaleźć spokój i błogość. Jest to czas, kiedy w ciekawy sposób można połączyć dzienne aktywności na świeżym powietrzu z długimi wieczorami w ciepłym domu. Praktycznie nie ma ruchu turystycznego, a to sprzyja relaksowi i wyciszeniu podczas eksploracji archipelagu. Śnieg pojawia się nieregularnie, ale potrafi przepięknie przyozdobić górskie szczyty, a wtedy krajobraz z zielonymi wzgórzami do którego przywykliśmy zmienia się nie do poznania. Z kolei duża aktywność słoneczna sprawia, że coraz częściej pojawia się zorza polarna i tylko chmury są przeszkodą w jej obserwacji.
MM: - Robisz świetne zdjęcia, prowadzisz warsztaty fotograficzne, Twoje pracy można oglądać na stronie www.tm-photos.myportfolio.com, na Instagramie @tmacherzynski, na Facebooku - Facebook.com/macherzynskiphoto. Czy masz swój wymarzony temat fotograficzny na Wyspach Owczych, który czeka na realizację?
TM: - Fotografia towarzyszy mi praktycznie od zawsze, nie wyobrażam sobie wycieczki bez aparatu w ręku. Wybierając się na trekking planuję go tak, aby uwzględniał miejsca, gdzie będę mógł stworzyć ciekawe kadry. Na Wyspach Owczych czuję, że spełniam się fotograficznie, mogę dać upust kreatywności. Kiełkuje mi w głowie pomysł na ciekawy projekt, ale wymaga on sporo przygotowań, zarówno logistycznych, jak i kondycyjnych. Zdradzę tylko, że uwzględnia opuszczone osady archipelagu.
Fot. TM-PHOTOS
PCIT TRAMP
Iwaszkiewicza 67/8
70-786 Szczecin
Tel. +48 91 432 08 37
www.wyspy-owcze.pl
www.zewpolnocy.pl
Numer konta:
35 1140 2017 0000 4502 1307 1981