Radar wraca na archipelag
Sornfelli / Fot. Marcin Jakubowski
PCIT TRAMP
Iwaszkiewicza 67/8
70-786 Szczecin
Tel. +48 91 432 08 37
www.wyspy-owcze.pl
www.zewpolnocy.pl
Numer konta:
35 1140 2017 0000 4502 1307 1981
W 1963 r. na Wyspach Owczych zainstalowano radar dalekiego zasięgu, którego zadaniem był monitoring wód morskich i przestrzeni powietrznej nad północnym Atlantykiem. Służbę zakończył w roku 2010, kiedy to dalsze jego istnienie uznano za zbędne. To przekonanie trwało nieco ponad dekadę – właśnie podjęto decyzję o powrocie duńskiego wojska na archipelag.
Jak podało duńskie ministerstwo obrony, rząd w porozumieniu z parlamentem zdecydował o wzmocnieniu potencjału wojskowego w Arktyce i na północnym Atlantyku, przeznaczając na inwestycje o charakterze militarnym ponad półtora miliarda duńskich koron. Plan ma zostać zrealizowany do roku 2023.
Pieniądze powędrują przede wszystkim na Grenlandię i Wyspy Owcze. W „farerskiej” części budżetu zaplanowano m.in. instalację nowego radaru dalekiego zasięgu, przeznaczonego głównie do kontroli przestrzeni powietrznej. Jego budowa pochłonie blisko 390 mln koron duńskich, co stanowi ok. 25% ogółu przewidzianych w projekcie środków.
Sornfelli 749 m n.p.m.
Radar zapewne wróci na miejsce, gdzie od 1963 r. działają tego typu instalacje – początkowo o przeznaczeniu wojskowym, później – cywilnym. Tym miejscem jest szczyt Sornfelli (749 m.n.p.m.) na wyspie Streymoy, z dwiema potężnymi kopułami i masztem radiowym. Dziś czynna jest jedna z kopuł, kryjąca cywilny radar nadzorujący komunikację lotniczą. Co ciekawe, turyści mogą tu wjechać śmiało poprowadzoną, wąską drogą, by cieszyć się kapitalnymi widokami.
Bazą wydzielonej części duńskich sił zbrojnych – Fæøernes Kommando – były do 2012 r. zabudowania w Mjørkadalur, u stóp Sornfelli. Obecnie mieści się tu jedyne farerskie więzienie. Po reorganizacji struktury sił zbrojnych na Wyspach Owczych pozostawiono jedynie komórkę łącznikową, natomiast dowództwo operacji arktycznych ustanowiono w Nuuk na Grenlandii.
Taki mamy klimat
Ruch Kopenhagi jest związany z naciskami ze strony kierownictwa NATO, zaniepokojonego dynamicznym rozwojem militaryzacji Arktyki – głównie za sprawą Federacji Rosyjskiej. Wzmożona aktywność Rosjan nastąpiła wraz z nasileniem zmian klimatycznych, otwierających nowe możliwości eksploatacji złóż mineralnych, zalegających pod dnem oceanu w strefie okołobiegunowej.
Ponadto, w niedługiej perspektywie czasowej powstanie całoroczny szlak morski wzdłuż północnych wybrzeży Azji, którym zainteresowana jest nie tylko Rosja, ale przede wszystkim Chiny. Warto dodać, że istnienie północnej drogi morskiej może korzystnie wpłynąć na gospodarkę Wysp Owczych, które znajdą się w jej bezpośrednim sąsiedztwie.
